Azərbaycan Dövlət
İqtİsad Unİversİtetİ

Kafedra haqqında

Universitetdə tədrisin səmərəli idarə edilməsi və təşkili məqsədilə İqtisad Universitetinin Elmi Şurasının 6 iyul 2018-ci il tarixli iclasının 534/3/2018 qərarına əsasən “İnformatika”, “İnformatika iqtisadiyyatı və texnologiyaları” kafedraları  ləğv edilmiş və həmin kafedraların bazasında həmin tarixdən “Rəqəmsal iqtisadiyyat və İKT” kafedrası yaradılmışdır.

“İnformatika iqtisadiyyatı və texnologiyaları” kafedrası. İlk zamanlar «Dünya iqtisadiyyatında infor­masiya texnologiyaları» adlandırılmış bu kafedra 2002-ci ilin iyul ayından fə­aliyyət göstərir. İlk vaxtlar kafedra «Dünya iqtisadiyyatında infor­masiya texnologiyaları» adlanmış, 2004-cü ilin noyabr ayından «İn­for­masiya iqtisadiyyatı», 2009-cu ildən «İnformasiya iqtisadiyyatı və texnologiyaları» kimi fəaliyyətini davam etdirir.

Kafedranın yaradıcısı və rəhbəri akademik Əli Abbasovdur. Akademik Ə.Abbasov informasiya texnologiyaları üzrə dünya şöhrətli alimdir. Azərbaycanda İnformasiya-Telekommunikasiya elmi məktəbinin yaradıcılarındandır. 2000-2004-cü illərdə universitetimizin rektoru, 2004-2014-cü illərdə Rabitə və Yüksək Texnologiyalar naziri vəzifələrində işləmişdir.

Hal-hazırda kafedrada 050655 – « İnformasiya texnologiyaları» ixtisası üzrə bakalavr və  060509 – «Kompüter elmləri» ixtisası üzrə«İqtisadi fəaliyyətin riyazi və informasiya təminatı» və «İdarəetmənin in­for­masiya texnologiyaları» ixtisaslaşmalarına uyğun magistr hazırlığı həyata keçirilir.

Kafedrada bakalavriat pilləsində ixtisas üzrə 31 fənn, magistratura pilləsində isə 10 fənn tədris olunur. Bunlardan iki fənnin – “İnformasiya iqtisadiyyatı” və “İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları” fənlərinin tədrisi bakalavriat pilləsində universitetin bir sıra iqtisad­yönümlü ixtisasları üçün, digər iki fənnin – “Dünya iqtisadiyyatında informasiya sistemləri” və “Elektron kommersiya” fənlərinin tədrisi isə bəzi iqtisadyönümlü ixtisaslar üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Kafedrada cari tədris ilində reallaşdırılması nəzərdə tutulan əsas fəaliyyət istiqamətləri müəyyənləşdirilmişdir. Həm bakalavriat, həm də magistratura pilləsində tədris olunan fənlər üzrə mühazirə, məşğələ və laboratoriya dərsləri yüksək səviyyədə müasir təlim metodlarının tətbiqi ilə aparılır. Kafedrada tədris edilən fənlər üzrə tədris proqramlarının, metodik göstərişlərin, dərs vəsaiti və dərsliklərin hazırlanması; elmi-tədqiqat işlərinin aparılması, tələbələrin elmi – tədqiqat işlərinə cəlb olunması və bu işlərə rəhbərlik edilməsi, Tələbə Elmi Cəmiyyəti ilə sıx ünsiyyətdə olmaqla kafedra tərəfindən tələbələrin elmi-tədqiqat  işlərinə nəzarət və dəstək üçün seçilmiş rəhbərin fəallığının artırılması istiqamətində işlərə xüsusi diqqət yetirilir.

Kafedrada tədris edilən fənn proqramlarının hər bir mövzusu üzrə mühazirə mətnlərinin və təqdimatların, öyrətmə suallarının və testlərin hazırlanmasında kafedra əməkdaşlarının birgə iştirakı həyata keçirilir. Universitet rəhbərliyinin göstərişi ilə kafedra əməkdaşları dərslik, dərs vəsaiti və tədris metodiki ədəbiyyatlara, eləcə də digər iddiaçıların dissertasiya işlərinin müzakirəsini təşkil edib rəyin verilməsi kimi təşəbbüsləri yerinə yetirməyə cəlb olunur.

Kafedrada respublikanın və xarici ölkələrin ali məktəblərinin ayrı-ayrı kafedralarının, professor-müəllim heyətinin qabacıl iş təcrübəsi öyrənilir və təbliğ olunur. Qabaqcıl təcrübənin öyrənilməsi məqsədilə müxtəlif müəssisə və təşkilatlarla əlaqələrin təşkil edilməsi, ixtisas qruplarının istehsalat və digər təcrübələrə göndəriləcək təşkilatlarla əlaqənin yaradılması və möhkəmləndirilməsi nəzərdə tutulur. Yeni fəaliyyətə başlayan gənc müəllimlərə pedaqoji təcrübə toplamaqda köməklik göstərilməsi məqsədilə kafedra əməkdaşları arasında nümunəvi dərslərin, elmi seminarların və kafedranın istiqamətinə uyğun elm adamları ilə görüşlərin təşkili, elmi biliklərin təbliği və bölüşdürülməsi istiqamətində işlər görülür, kafedranın professor-müəllim heyətinin elmi tədbirlərdə, yerli və beynəlxalq elmi konfranslarda, beynəlxalq mübadilə proqramlarında iştirakı təmin olunur.

“İnformatika” kafedrası 1977-ci ildə «İqtisadi kibernetika» kafedrasının bazasında, onun bəzi ixtisasları hesabına ayrıca bölmə kimi ya­ra­dıl­mış və ondan ayrılaraq müstəqil fəaliyyətə başlamışdır. İlk illərdə fə­aliy­yətdə olan elektron maşınlar iqtisadi infor­masiyanın işlənməsi funksiyasını öz üzərinə götürdüyü üçün yeni yaranmış kafedra «İqtisadi informasiyanın maşınla işlənməsi» adlanırdı.

1984-cü ildə tədris olunan fənlərin xarakterindən asılı olaraq həmin kafedra iki müxtəlif kafedraya bölünür: «Hesablama maşınları və proqramlaşdırma» və «İqtisadi informasiyanın maşınla işlənməsi».

1987-ci ildə AXTİ-nin müstəqilliyinin ləğv olunması və Leninqrad Maliyyə-İqtisad İnstitutunun Filialı kimi fəaliyyət göstərməsi ilə əlaqədar olaraq kafedra 1988-ci ildən 1990-cı ilə qədər «İnfomatika və hesablama maşınları» adlanmışdır. 1990-cı ildən kafedra «İqtisadi informatika və avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemləri» adı ilə öz funksiyalarını yerinə yetirmişdir.

2004-cü ilin noyabrında kafedranın tərkibinə universitetin texniki və texnoloci ixtisasları üçün nəzərdə tutulan analoji kafedranın qatılması ilə yeni, daha səmərəli fəaliyyət göstərəcək «İnformatika» kafedrası yaradıldı.

Kafedranın istiqaməti texnika, iqtisadiyyat və riyaziyyat yö­nüm­lü olduğu üçün kollektivi bu üç sahənin mütəxəs­sis­lə­rindən təşkil olunmuşdur.

Kafedraya müxtəlif illərdə dos. V.M.Bayramov, dos. A.Hüseynov, prof. Y.R.Abdullayev, prof. R.Ə.Balayev, t.e.n., dos. Hafiz Bayramov rəhbərlik etmişlər.

Yeni informasiya texnologiyalarının, müasir kom­pyu­ter texnikasının və bununla bağlı əlverişli proqram tə­mi­na­tı­nın yaranması kafedranın istiqamətində ciddi dəyişikliklərə səbəb olmuşdur. İnformatika kafedrasında İnformatikanın nəzəri və praktiki prob­lemlərinin həlli, o cümlədən iqtisadi informasiya sistemlərinin yaradıl­ması və istifadəsi, mütərəqqi kompyuter texnologiyalarının tətbiqi istiqa­mətində elmi məktəb formalaşmışdır. Universitetdə tədrisin və elmi-tədqiqatların ən qabaqcıl sisteminin qurulduğu, innovasiya fəal­lığının yüksək səviyyəsinin əldə edildiyi 2005-2010-cu illərdə kafed­ranın pro­fes­sor-müəllim heyəti qeyri-səlis və assosiativ yanaşmaların iqtisadi təd­qiqatlarda informasiya problemlərinin lazımi səviyyədə həllinə imkan verdiyini nəzərə alaraq “Ekspert sistemlərinin qeyri-səlis, assosiativ və proqnozlaşdırma metodlarının iqtisadi tədqi­qat­larda tətbiqi problemləri və informasiya texnologiyaları” istiqamətində elmi-tədqiqat işini uğurla davam etdirir. Kafedranın elmi poten­sialın­dan səmərəli istifadə sayəsində həmin metodların iqtisadi tədqi­qatlarda tətbiqindən informasiya problem­lərinin həlli üçün mühüm elmi və praktiki əhəmiyyətli nəticələr əldə edilmişdir.

Kafedra mövcud olduğu bütün dövrlərdə respublikanın aparıcı hesablama mərkəzləri ilə, son illərdə isə respublika EA-nın «İnfor­masiya və Telekommunikasiya» elmi mərkəzi ilə nəzəri və praktiki əlaqələri genişləndirmişdir.

Tədris olunan fənlərin tələbələr tərəfindən dərindən mənimsənilməsində kafedranın nəzdində fəaliyyət göstərən metodiki tədris laborato­riyasının böyük rolu vardır. Laboratoriyanın təşkil edilməsində əsas məqsəd kafedrada tədris edilən fənlər üzrə laboratoriya işlərinin hazırlanması, labo­ratoriya məşğələlərinin aparılmasında metodik və təcrübi kömək göstərilməsi, kompyuter proqramlarının hazırlanması və tətbiq edil­mə­sindən ibarətdir.

Kafedranın əməkdaşları tərəfindən çoxlu 10 monoqrafiya və 420-dən artıq məqalə çap edilmişdir ki, onların 21-i xaricdə nəşr olunmuşdur.

Kafedra əməkdaşları dövlət büdcəli elmi-tədqiqat işlərini yerinə yetirməklə bərabər, mühüm elmi-praktiki əhəmiyyətli 10-a yaxın layihənin rəhbəri və ya icraçısı olmuşlar. Professor-müəllim heyəti hər il beynəlxalq və respublika səviyyəli simpozium və konfranslarda təmsil olunmuşlar. Onların hər biri bu dövrdə iki dəfə müvafiq kurslarda ixtisas səviyyələrini yüksəltmişlər. Bir sıra xarici univer­sitetlərdə çalışmış əməkdaşların təcrübələrindən istifadə edilmişdir.

Əsas nəşrlər:

• Z.B.Həsənova, K.K.Məmtiyev,H.M.Bayramov. İnformatika üzrə qısa mühazirə kursu və praktiki məşğələlər. Dərs vəsaiti,Bakı 2015.
• Əlizadə M.N. ,Hacızadə S.M.,Qurbanov B.A., Kompüter qrafikası (mühazirə materialları). Dərs vəsaiti, 2010.
•  Salmanova M.Ə, Əlizadə M.N.  İnformatika. Dərs vəsaiti.Bakı 2013

*

Kafedranın elektron kitabxanası

İqtisadi informasiyanın işlənməsinin kompüter texnologiyası (2002)
İntellektual informasiya sistemlərində qərar qəbuletmə üsulları(2003)
İnformatika və kompüterləşmənin əsasları (2005)
MS ACCESS (2005)
İnformasiya iqtisadiyyatı (2011)
İdarəetmənin informasiya texnologiyaları (2012)
İnformasiya sistemlərinin riyazi elementləri (2012)
Rəqəmsal iqtisadiyyat  (2014)
İnformatika üzrə qisa mühazirə kursu və praktiki məşğələlər (2015)
Korporativ informasiya sistemləri(2016)
Elektron tədris proqramları
Elektron metodik göstərişlər

ELEKTRON BİZNES 
EXCEL 2013  
İNTELLEKTUAL SISTEMLƏR. Dərslik, 2016 
İQTİSADİ İNFORMATİKA-Dərslik, 2016 
MS WORD 2013  
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİ. Dərslik
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ, Dərslik, 2016
İNFORMATİKA, Dərslik

*

Elmi məqalələrin hazırlanmasına dair təlim keçirilib 

10-11 fevral 2020-ci il tarixlərində UNEC-in Rəqəmsal İqtisadiyyat Elmi-Tədqiqat Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə “Rəqəmsal iqtisadiyyat və İKT” kafedrasının əməkdaşları üçün  “Beynəlxalq elmmetrik verilənlər bazalarında indekslənən jurnallarda elmi məqalələrin hazırlanmasına dair metodik tövsiyələr” adlı təlim keçirilib.

Mərkəz rəhbəri, kafedranın baş müəllimi, r.ü.f.d. Ülviyyə Rzayeva mövzunun əhəmiyyətindən bəhs edərək, bu təlimin kafedranın professor-müəllim heyətinin tədqiqatçılıq bacarıqlarının yüksəldilməsi məqsədilə keçirildiyini vurğulayıb.

Bakalavriat pilləsində tədris olunan fənlər:

İnformasiya texnologiyalarına giriş
İnformasiya texnologiyalarının riyazi elementləri
Hesablama təcrübələri
Rəqəmsal sistemlər
İntellektual texnologiyalar
İnformasiya sistemləri
İnsan-maşın interfeysləri
İnformasiya kommunikasiya texnologiyaları
İnformasiya iqtisadiyyatı
Elektron kommersiya
Bilik iqtisadiyyatı
Rəqəmsal iqtisadiyyat
Biliklərlə idarəetmə
Sistemli analiz və kompüterdə modelləşdirilmə
Dünya iqtisadiyyatında informasiya sistemləri
İnformasiya sistemlərinin layihələndirilməsi
İnformasiya sistemlərinin menecmenti
Kommunikasiya vasitələri
Korporativ informasiya sistemləri
Qərar qəbuletmənin üsul və vasitələri
Yeni informasiya texnologiyaları
Sahəin formasiya texnologiyaları
Müasir iqtisadi modellər
İnformasiya sistemlərinin fəaliyyətinin etibarlılığı
İnformasiya sistemlərinin inteqrasiyası
Elektron idarəetmə texnologiyaları
İqtisadi informasiyanın işlənilməsi texnologiyaları
İnformasiya texnologiyalarının hüquqi  aspektləri
Böyük həcmli verilənlərin intellektual təhlili (Data Mining)
Coğrafi informasiya sistemləri
Dizayn informasiya texnologiyaları

• Proqramlaşdırma dilləri və informatika
• Kompüterin və hesablanma sistemlərinin arxitekturası
• Müasir proqramlaşdırma dilləri
• Kompüter şəbəkələri
• Kompüter sistemlərində informasiya təhlükəsizliyi
• Multimediya texnologiyaları
• Sistem proqramlaşdırması və əməliyyat sistemləri 1
• Verilənlərin strukturu və verilənlər bazası sistemləri 1
• İnfromasiyanın işlənməsinin kodlaşdırılması
• Sistem proqramlaşdırması və əməliyyat sistemləri 2
• Verilənlərin strukturu və verilənlər bazası sistemləri 2
• İnformasiya sistemlərinin idarəedilməsi
• İnternet texnologiyaları
• İqtisadi riyazi üsulların paketləri
• Tətbiqi proqram paketləri
• Korporativ informasiya sistemləri
• Müəssisənin avtomatlaşdırılmış informasiya sistemləri
• İqtisadi informasiyanın işlənməsi texnologiyası
• Çoxluqlar və münasibətlər nəzəriyyəsi